|
Γευστικές
διαδρομές στη Λέσβο - Συνταγές από τον Ευεργέτουλα
Ο Ευεργέτουλας
Σφουγγάτο Ασώματου
Κολοκυθολούλουδα
Μελιτζάνες ιμαμ
Σαλιγκάρια στιφάδο
|
ΕΥΕΡΓΕΤΟΥΛΑΣ
O Δήμος Eυεργέτουλα
βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού της Λέσβου. Πρόκειται για έναν
νεοσύστατο Δήμο με πληθυσμό 3.336 κατοίκους και έκταση 88.866 στρέμματα, που
προέρχεται από την συνένωση επτά χωριών όπως Συκούντα, Ίππειος, Kεραμειά,
Mυχού, Kάτω Tρίτος, Λάμπου Mύλοι και Aσώματος. Tο όνομα του πήρε από το ποτάμι
Eυεργέτουλα, που διασχίζει την περιοχή και εκβάλει στον κόλπο Γέρας. Έδρα του
Δήμου είναι το δημοτικό διαμέρισμα της Συκούντας και η απόσταση της από τη
πόλη της Mυτιλήνης είναι 15 χιλιόμετρα. Στην "καρδιά" του Δήμου βρίσκεται ένας
σημαντικός υγροβιότοπος, με πλούσια και σπάνια χλωρίδα και πανίδα.
Στη Συκούντα,
στεγάζονται οι υπηρεσίες του Δήμου. Βασικό της αξιοθέατο είναι ο ναός της
Παναγίας, που χρονολογείται από το 1870. Σχεδόν ενοποιημένο οικιστικά με τη
Συκούντα είναι το Ίππειος με τα πολλά παραδοσιακά καφενεδάκια του και το ναό
του Αγίου Προκοπίου, που γιορτάζει στις 8 Ιουλίου. Επάνω στον οδικό άξονα
Μυτιλήνης-Αγιάσου, βρίσκονται τα Κεραμειά, με αξιολογότερο μνημείο τους το ναό
του Αγίου Γεωργίου. Κρυμμένη μέσα στις ελιές βρίσκεται η Μυχού, με
ενδιαφέροντα σπήλαια και ένα εξωκλήσι -του Αι Γιάννη του Θεολόγου-, το οποίο
προσφέρει υπέροχη και πανοραμική θέα στον κόλπο της Γέρας. Δίπλα από τη Μυχού
βρίσκεται το Κάτω Τρίτος με ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον μνημείο τον βυζαντινό ναό
των Ταξιαρχών του 15ου αιώνα, απ΄ όπου η θέα στον κόλπο της Γέρας είναι επίσης
εντυπωσιακή. Το χωριό Λάμπου Μύλοι οφείλει το όνομά του στους τέσσερις
υδρόμυλους και στο ένα υδροκίνητο ελαιοτριβείο που λειτουργούσε παλαιότερα
στην περιοχή. Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού με την μοναδική θέα προς τον
κόλπο της Γέρας, σώζονται καμάρες του Υδραγωγείου, που έχτισαν οι Ρωμαίοι για
να υδρεύσουν την πόλη της Μυτιλήνης από τα νερά του Ολύμπου. Στην περιοχή
Μυλέλια του Ευεργέτουλα, λειτουργεί αναπαλαιωμένος αλευρόμυλος που δέχεται
πολλούς επισκέπτες, ενώ ο παραδοσιακός οικισμός του Ασώματου με τα
καταπληκτικά λιθόστρωτα φημίζεται για τα παξιμάδια του. Tο χωριό κοσμεί και ο
ναός του Tαξιάρχη που χρονολογείται από το 1796. Στο περίβολό του στεγάζεται
και μικρό Eκκλησιαστικό Mουσείο, όπου φυλάσσονται αρκετά εκκλησιαστικά
κειμήλια και ορισμένα παλαιά σκεύη οικιακής χρήσης. Στον Δήμο Ευεργέτουλα
λειτουργεί και ο Αγροτουριστικός Συναιτερισμός Γυναικών Ασωμάτου, που
διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη των προϊόντων και των τοπικών
συνταγών της ευρύτερης περιοχής,.
Το καλοκαίρι οι περισσότεροι
κάτοικοι του χωριού κατεβαίνουν στις εξοχικές τους κατοικίες στο επίνειο του
οικισμού -τα γραφικά Πηγαδάκια- που σφύζουν από ζωή. Οι ταβέρνες προσφέρουν
ολόφρεσκο ψάρι, ενώ εδώ διοργανώνεται από το Δήμο και η φημισμένη «Γιορτή της
παπαλίνας» - της παστής σαρδέλας, που αποτελεί έναν από τους καλύτερους
ουζομεζέδες. Τους θερινούς μήνες οργανώνονται στα όρια του Δήμου, συναυλίες,
θεατρικές παραστάσεις και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Υλικά για σφουγγάτο Ασώματου
5 ματσάκια φρέσκα κρεμμύδια
2 μαρούλια
½ κούπα ελαιόλαδο
½ κιλό συκωταριά από αρνάκι μικρό
1 πατάτα βρασμένη
1 ματσάκι δυόσμο
12 αυγά
αλάτι, πιπέρι
Σοτάρουμε
στο ελαιόλαδο τα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα μέχρι να μαραθούν. Προσθέτουμε τα
μαρούλια κομμένα όπως στη σαλάτα και τα σοτάρουμε μαζί. Κόβουμε τα συκωτάκια σε
μικρούς κύβους και τα σοτάρουμε και αυτά μαζί με τα κρεμμύδια και τα μαρούλια.
Λιώνουμε τη βρασμένη πατάτα και τη ρίχνουμε στο μίγμα μας με αλάτι, πιπέρι,
δυόσμο και τα αυγά χτυπημένα ελαφρά. Τα ρίχνουμε όλα μαζί σε ένα λαδωμένο
ορθογώνιο ταψάκι και το ψήνουμε για 1 ώρα περίπου στο φούρνο στους 175ο.
Τη πίτα αυτή συνήθιζαν να τη
φτιάχνουν οι νοικοκυρές του χωριού το Πάσχα για να την έχουν στο τραπέζι της
Λαμπρής μαζί με το γεμιστό κατσίκι
Υλικά για
κολοκυθολούλουδα πιτούλες
30-40 κολοκυθολούλουδα
1 φλ. τριμμένο κεφαλοτύρι
½ μυτζήθρα
5-6 κρεμμυδάκια φρέσκα
1 κολοκύθι τριμμένο
αλεύρι
αλάτι, πιπέρι
Κόβουμε τα λουλούδια σε
χοντρά κομμάτια και ανακατεύουμε με τα υπόλοιπα υλικά μέχρι που να γίνουν ένα
μίγμα. Το αλάτι και το αλεύρι τα χρησιμοποιούμε στο τέλος όταν είναι έτοιμο για
τηγάνισμα. Ρίχνουμε το μίγμα σε καυτό λάδι κουταλιά κουταλιά. Όταν τηγανιστούν
οι πιτούλες τις πασπαλίζουμε με τριμμένη μυτζήθρα ή άλλο τυρί.
Υλικά για μελιτζάνες ιμαμ
8 μελιντζάνες
4-5 κρεμμύδια ξηρά μεγάλα
4-5 ντομάτες φρέσκες
4-5 σκελίδες σκόρδο
½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
μαϊντανός
αλάτι, πιπέρι
Κόβουμε τα κρεμμύδια σε
μισές ροδέλες και τις ντομάτες σε κομματάκια. Τα ρίχνουμε σε μια κούπα και
ανακατεύουμε με ψιλοκομμένα το μαϊντανό και το σκόρδο. Κόβουμε τις μελιτζάνες
κάθετα σε 8 μέρη χωρίς να αφαιρέσουμε το κοτσάνι (απλώς το καθαρίζουμε από τα
φύλλα), για να μπορέσουν να συγκρατήσουν τη γέμιση. Γεμίζουμε κάθε μελιτζάνα με
το μίγμα και τοποθετούμε προσεκτικά σε μια φαρδιά κατσαρόλα. Προσθέτουμε ένα
ποτήρι νερό και το λάδι. Σιγοβράζουμε για ½ περίπου ώρα, μέχρι να μείνει μόνο το
ζουμί.
Υλικά για σαλιγκάρια στιφάδο
1 κ. σαλιγκάρια ήμερα (με το
καφέ κέλυφος)
½ κούπα ελαιόλαδο
3 κ. κρεμμύδια για στιφάδο
2 κουτ. σούπας πελτέ ντομάτας
3 φύλλα δάφνη
αλάτι, πιπέρι
1 κυδώνι
Καθαρίζουμε και πλένουμε καλά
τα σαλιγκάρια. Σοτάρουμε τα κρεμμύδια στο ελαιόλαδο, ολόκληρα να ροδίσουν λίγο.
Τα βγάζουμε και στο ίδιο λάδι ρίχνουμε τα καθαρισμένα σαλιγκάρια να σοταριστούν
και αυτά. Μετά διαλύουμε τον πελτέ ντομάτας σε 1 ποτήρι νερό και το ρίχνουμε στα
σαλιγκάρια. Ρίχνουμε το αλάτι, το πιπέρι, τη δάφνη, τα κρεμμύδια να σιγοβράσουν
για ½ ώρα. Έπειτα ρίχνουμε το κυδώνι κομμένο σε κομμάτια και συνεχίζουμε το
βράσιμο για άλλη μισή ώρα. Αφού πιουν το ζουμάκι τους και μελώσουν τα
κατεβάζουμε από τη φωτιά.
Είναι παραδοσιακό φαγητό του
Ασωμάτου και οι νοικοκυρές το φτιάχνουν κυρίως το Νοέμβριο όταν αρχίζουν να
βγαίνουν τα σαλιγκάρια μετά τις πρώτες βροχές. Είναι έθιμο την ημέρα του
Ταξιάρχη στις 8 Νοεμβρίου που συμπίπτει με την απελευθέρωση της Λέσβου από την
Τουρκοκρατία, να το μοιράζουν στον κόσμο μετά την εκκλησία.
|
|
|